In Bunschoten was van 1918 tot 1963 zuivelfabriek Eemlandia in bedrijf. Eemlandia is de laatst overgebleven complete stoomzuivelfabriek in de provincie Utrecht. In 2006 werd een beperkte restauratie van het pand afgerond. De 28 meter hoge gemetselde fabrieksschoorsteen kwam op de plaats van het in 1971 gesloopte exemplaar. De zuivelfabriek Eemlandia is op dat moment Rijksmonument.

Het gebouw bestaat uit een langgerekte laagbouw en hogere bouwdelen tegen de achterste kopgevel. De laagbouw is gebouwd in 1918 en na een brand deels herbouwd in 1928. In de structuur is de oorspronkelijke ruimtelijke indeling en het oorspronkelijke gebruik van de melkfabriek nog afleesbaar. In de zuivelfabriek werd oorspronkelijk melkpoeder en boter bereid. De melk kwam binnen in het ontvangstlokaal dat herkenbaar is aan de verhoogde dubbele deuren, de melkpoeder en boter werden afgevoerd ter plaatse van dubbele deuren op maaiveldniveau. De ruimten waar de melkpoeder en boter werden bereid zijn herkenbaar aan de functionele interieurafwerking (baksteen verdiepingsvloer, tegelvloeren en -wanden). Andere elementen die kenmerkend zijn voor deze zuivelfabriek zijn de schoorsteen naast het ketelhuis en natuurlijk de naam ‘Eemlandia’ op de meest representatieve gevels.

Door de jaren zijn er meerdere pogingen tot herstel en herontwikkeling van dit vervallen monument gedaan. In 2006 is er een restauratie gestart, echter nadat een klein deel van het restauratieplan was uitgevoerd werd het weer stil in en rondom de melkfabriek.

Tot de drie lokale ondernemingen Heinen en Hopman, Koelewijn Bouw en Bureau Bos architecten gezamenlijk de handschoen weer oppakten. Na zorgvuldig meten en rekenen bleek niet de gehele oude fabriek te kunnen voldoen aan de normen voor woningbouw. In een substantieel deel van het hoge en nieuwere deel bleek de plafondhoogte te laag. Overleg volgde en besloten werd om dit deel van het gebouw te herontwikkelen tot kantoorruimte voor creatieve dienstverlening. Het restauratie- en herontwikkelingsplan kreeg nu de volgende vorm en fasering:

1. 15 nieuwbouwwoningen in de stijl van de oude fabriek;
2. 25 studio’s in het lage en oudere deel van de fabriek;
3. kantoorruimte in het hoge en nieuwere deel van de fabriek

In 2020 konden na jaren van planvorming de omgevingsvergunningen afgegeven worden en mocht de restauratie en herontwikkeling beginnen.

De 25 studio’s, met oppervlaktes variërend van 33 tot 72 m², zijn gerealiseerd binnen de bestaande structuur van de fabriek, waardoor elke woning uniek is. De sfeer van de oude melkfabriek is zorgvuldig behouden. Elementen zoals de schoorsteenpijp, hoge raampartijen en gevelversieringen zijn intact gebleven, terwijl het gebouw is aangepast aan de moderne standaarden. Zo zijn de gevels van binnenuit geïsoleerd, de oude kozijnen vervangen door nieuwe exemplaren met dezelfde karakteristieke uitstraling, en zijn de woningen volledig aardgasvrij gerealiseerd.

In de centrale gang van de studio’s is een foto-expositie ingericht, genaamd “De melkfabriek van destijds”, met beelden van hoe de fabriek er vroeger uitzag toen deze nog in gebruik was als zuivelfabriek. Zo blijft niet alleen het gebouw, maar ook de geschiedenis ervan levend voor het dorp.